Chwilowa rozłąka z mamą. O lęku separacyjnym.

Dzisiaj na blogu trochę więcej psychologii. 

Lęk separacyjny. Cóż to takiego? Otóż jest to stan niepokoju, jaki przeżywa nasz maluszek, gdy nie ma w pobliżu mamy, gdy znika ona z jego pola widzenia. Jest to stan przejściowy, zupełnie naturalny, rozwojowy i przemijający. Dlaczego warto o nim wiedzieć? Po to by lepiej zrozumieć nasze maleństwo, ale nie tylko. Przychodzi taki moment w życiu niemowlęcia, że szczególnie mocno pragnie ono kontaktu z rodzicami, szczególnie z mamą. Dziecko w okresie około 7, 8 miesiąca jest już silnie przywiązane do jednego lub obojga rodziców, dlatego też będzie chętniej przebywać z Mamą czy Tatą, niż z osobami obcymi. Często dla osób z zewnątrz może wydawać się niezrozumiałym to, czemu dziecko płacze, gdy mama wyjdzie na chwilę, myśląc, że może nauczyłaś tak Twoje dziecko, że nie może zostać bez Ciebie ani przez chwilę? 

Lęk separacyjny, choć dotyczy każdego dziecka, u jednych może się objawiać tylko krótkim płaczem lub lekkim zaniepokojeniem, gdy nie ma w pobliżu mamy. Łatwo uspokajają się w towarzystwie taty czy innej bliskiej osoby. U innych dzieci może być tak, że nie ma u nich żadnych oznak lęku. Są też dzieci, u których lęk może być bardzo nasilony, dziecko na przykład, bardzo długo płacze, czasem inna bliska osoba jest w stanie je uspokoić, choć nie zawsze się to udaje! (wtedy prawdopodobnie będziesz musiała wrócić do maluszka). Niekiedy dzieci denerwują się nieobecnością mamy do tego stopnia, że uspokoją się dopiero, gdy znów zobaczą mamę. Taka sytuacja może być naprawdę trudna dla mamy. Nie może ona pozwolić sobie na dłuższe wyjście z domu. Powinna wówczas być w pobliżu, dużo przytulać maluszka, przede wszystkim być! 

Dlaczego tak się dzieje? Dziecko siedmiomiesięczne, ośmiomiesięczne jest jeszcze na tym etapie rozwoju poznawczego, gdzie, jeśli jakiś obiekt znika z pola widzenia, oznacza to dla niego, że on po prostu nie istnieje. Nie jest w stanie wyobrazić sobie, że mama, której nie widzi, jest na przykład w innym pokoju. Między 12, a 18 miesiącem życia, chęć przebywania najbliżej Mamy jest szczególnie nasilona, później, wraz z rozwojem poznawczym dziecka, już nieco maleje i dziecko staje się mniej zaniepokojone nieobecnością mamy, ponieważ zaczyna rozumieć, że choć mama znika z jego pola widzenia, cały czas gdzieś jest i wróci.

Samo słowo lęk chyba nikomu nie kojarzy się dobrze, ale nie powinnyśmy się martwić, szczególnie, jeśli spełniamy podstawowe potrzeby dziecka, potrzebę bezpieczeństwa. Dajemy mu poczucie ciepła, bliskości i miłości, wówczas okres lęku separacyjnego może przejść nawet niezauważalnie. Także Drogie Mamusie, jeśli martwicie się czy będziecie mogły jeszcze swobodnie wyjść z domu i zniknąć na dłuższą chwilę i spełniać się zawodowo i nie tylko, to odpowiedź jest oczywista: TAK! Ale właśnie w okresie lęku separacyjnego może być Wam najtrudniej to zrobić.

Jak ułatwić dziecku i Tobie przejście przez ten okres?

Najważniejsza jest wtedy obecność i bliskość Mamy, więc zadanie nie jest zbyt trudne, jednak nie dla wszystkim Mam. Jeśli Twój maluszek ciężko znosi rozłąkę z Tobą, a planowałaś powrót do pracy może być Ci trudno w tym okresie to zrobić. Prawdopodobnie będziesz musiała z tym trochę poczekać lub mieć już kogoś zaufanego do opieki nad dzieckiem. Pamiętaj, że Twoje nagłe zniknięcie może być dla dziecka trudne i bolesne, szczególnie, jeśli bardzo się niepokoi, gdy Cię nie ma w pobliżu. Jeśli nie masz wyboru i musisz wrócić do pracy, możesz zatrudnić nianię lub poprosić o pomoc kogoś, kogo dziecko zna i z kim czuje się dobrze i bezpiecznie, na przykład babcię lub ciocię. Zaplanuj to jednak wcześniej. Pamiętaj, że dziecko, aby zostać z nowo poznaną osobą potrzebuje czasu, a także osoba, która będzie się nim zajmować pod Twoją nieobecność musi poznać potrzeby i przyzwyczajenia Twojego maluszka. Gdy wychodzisz z domu pożegnaj się z dzieckiem. Częstym błędem popełnianym przez rodziców jest tak zwana ucieczka, potajemne wymykanie się z domu. U dziecka powoduje to dezorientację i może zachwiać jego zaufanie do Ciebie. Jeśli masz zamiar wyjść, zasygnalizuj to dziecku. Jeśli jest starsze, możesz mu wytłumaczyć gdzie wychodzisz i kiedy wrócisz.

Jeśli wiesz, że będziesz musiała często wychodzić z domu i zostawiać maluszka pod czyjąś opieką, planuj to z wyprzedzeniem, abyś później nie musiała rezygnować z ważnych dla Ciebie spraw. Gdy dziecko źle znosi Twoją nieobecność, a koniecznie musisz wyjść, po powrocie spędzaj z nim jak najwięcej czasu. Już od pierwszych miesięcy życia dziecka przyzwyczajaj je do obecności innych osób, to zapewni Tobie i dziecku mniej stresu w trakcie rozłąki. Niektóre Mamy nie mają tego problemu, bo są niemowlaki, które bez problemu znoszą rozstanie z Mamą i szybko akceptują nowego opiekuna.

Jeśli karmisz piersią, a dziecko nie lubi pić mleczka z butelki, wyjście z domu na dłużej może okazać się niezłym wyzwaniem. Gdy dojdzie do tego jeszcze dość silny niepokój dziecka pod Twoją nieobecność... Dlatego, staraj się po około drugim, trzecim tygodniu życia dziecka (wcześniej nie, aby nie zaburzyć umiejętności, odruchu ssania piersi) od czasu do czasu odciągnąć trochę mleka, za pomocą laktatora i podawać je przez butelkę. Rób to regularnie. Wtedy spokojniej będziesz mogła wyjść z domu, pewna, że dziecko nie będzie głodne i bez problemu wypije mleczko z butelki. Wiem z własnego doświadczenia, że gdy dziecko nie potrafi chwycić butelki, każde dłuższe wyjście z domu, może być bardzo stresujące. Dlatego, Mamusie działajmy i laktatory w ruch ;)

Jeśli macie jakieś pytania dotyczące lęku separacyjnego i problemów z nim związanych lub jeśli chcecie podzielić się swoimi doświadczeniami na ten temat, napiszcie!

O tym, jak sobie radzić, gdy dziecko boi się obcych, a czasem nawet Babci czy Dziadka i jak sobie poradzić w takich sytuacjach już niebawem na blogu!